حدود سال 1847 یک معدنچی آمریکایی به نام جان هنری (John Henry) وجود داشته و زمانی که ماشین های ابتدایی بخار به منظور کندن معدن و حفر تونل اختراع میشن به شدت مخالفت می کنه. جان هنری از اعماق قلب معتقد بوده که قدرت اون بیشتر از ماشین های حفاری هست و میتونه بهتر و سریعتر کار رو انجام بده. چونکه سردسته کارگرا بوده و یک جایگاه اجتماعی داشته و از سویی کارگرا میترسدن شغلشون رو از دست بدن، برای حرفاش مجبور بودن احترام قایل بشن.
قرار بوده دو تونل برای ساخت ریل راه آهن حفاری بشه و تصمیم میگیرن که جان هنری یه دهنه تونل و ماشین حفاری دهانه دیگه تونل رو انجام بدن. مسابقه بسیار سخت و طاقت فرسایی بین “اولین ماشین اولیه بخار” و “انسان مخالف ماشین” شروع میشه.
در نهایت جان هنری زودتر مسیر رو حفر میکنه و به پایان تونل می رسه. ولی، ولی، ولی هنگامی که پتک آخر را می زنه و تونل را به انتها می رسه خودش هم به واسطه سختی ها، استرس ها، شرایط بد کار و … می میره و دیگر جان هنری برای جشن پیروزی زنده نبود.
این اتفاق بعدها به مفهومی در روانشناسی تبدیل میشود به نام “هنریسم” (Henryism). پدیده “هنریسم” در حقیقت به تلاش های بسیار زیادی توام با استرس و فشارهای شدید و بالایی اطلاق میشه که نتیجش هزینه های روانی و جسمی فراوان و جبران ناپذیری برای شخص هستش.
“تله هنریسم” در دنیای مدیریت و سازمان
و اگه به لحاظ مدیریتی بهش نگاه کنیم در “پدیده هنریسم” دستاورها نسبت به منابع و انرژی که مصرف میشه اصلا توجیه پذیر نیست و فقط به خاطر لجبازی و مقاومت و عدم پذیرش تکنولوژی های جدید حاضر به نابودی بسیاری از منابع سازمان حتی جان افراد میشیم.
“تله هنریسم” در سازمان زمانی رخ میدهد که میتوان یک مجموعه را با هزینه کمتر، آسیب های کمتر، ساعت های کاری محدودتر، و … مدیریت کرد ولی بنا به دلایلی نخواهیم و دوست نداشه باشیم.
*تجربه میگه افتادن در “تله هنریسم” سازمانی دلایل مختلفی میتونه داشته باشه که بعضی از مهمتراش رو با هم مرور میکنیم:
1. فراموشی منافع جمع و سازمان و اولویت دادن به منافع شخصی و فردی مدیران یک مجموعه.
2. ناکاربلدی و نبود مهارتهای لازم مدیران که هر تغییری را به شکل کابوس و بر هم زننده نظم می بینند.
3. ترس از دست موقعیت خود به واسطه ورود تکنولوژی های نو و شفاف سازی.
4. جزم اندیشی و دگم نگری که باعث ندیدن تحولات و تغییرات بیرونی میشود.
5. دست نشانده بودن مدیران و توجه به خواسته های غیرمتعارف دست نشانده ها.
6. نفوذ جریان رانت و وجود مدیران غرق در رانت.
7. کوته بینی و کوته فکری با توجیه اینکه نیازی به مسیرهای جدید نیست، حالمان که فعلا خوب است.
8. مسیری رو که مدیر شروع کرده بعد از کلی هزینه و انرژی بفهمه که اشتباهه ولی بنا به دلایلی امکان برگشت و اصلاح با توجه به هزینه های زیاد انجام شده وجود نداشته باشه.
9. و …
به نظر شما چه موارد دیگری میتواند منجر به افتادن در “تله هنریسم” شود؟
نویسنده: دکتر علیرضا کوشکی جهرمی عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه علامه طباطبائی